Szerokie socjologiczne pojęcie kultury obejmuje wszystkie poniższe składniki poza jednym, a mianowicie:
prawem
sztuką
zwyczajami
nawykami
Tabu kulturowe to inaczej:
nakaz
preferencja
przyzwolenie
zakaz
Odmiana kultury, przeciwstawna kulturze dominującej w danym społeczeństwie czy społeczności, która powstaje zawsze w opozycji do kultury oficjalnej, popularnej, skomercjalizowanej, propagowanej przez oficjalne media; najczęściej jako kontynuacja działań kontrkulturowych. Kultura ta nie walczy z tradycyjną kulturą, a jej znaczeniem jest przede wszystkim odmienne spojrzenie na sztukę, muzykę, medycynę, a nawet sposób odżywiania, ale również inne dziedziny życia. W odróżnieniu od kontrkultury jej przedstawiciele wybierają raczej wyizolowanie się od społeczności, stworzenie własnych wzorców i norm. Nazywamy ją:
kulturą alternatywną
subkulturą
kulturą protestancką
kontrkulturą
Ogół różnorodnych przejawów ruchu kontestatorskiego, skierowanego przeciwko uznanym w kulturze oficjalnej wartościom i ustalonym stylom życia, myślenia i odczuwania, walczącego z kulturą głównego nurtu nazywamy:
kulturą alternatywną
subkulturą
kulturą protestancką
kontrkulturą
Ogół dzieł naukowych, literackich i dzieł sztuki tworzących dorobek ludzkości w danym okresie historycznym to kultura:
materialna
społeczna
duchowa
Ogół dóbr materialnych oraz środków i umiejętności produkcyjno-technicznych społeczeństwa w danym okresie historycznym to kultura:
materialna
społeczna
duchowa
Ogół norm i wzorców postępowania oraz zwyczajów społeczeństwa w danym okresie historycznym; w skład tak rozumianej kultury wchodzą: komunikowanie służące organizacji ludzkich stosunków, podział władzy, własność, dostęp do dóbr, funkcji i pozycji społecznych. Jest to kultura:
materialna
społeczna
duchowa/symboliczna
Obiektywne cechy danego obiektu (obiektywistyczne ujęcie wartości) bądź też przypisane mu przez jakiś podmiot (ujęcie subiektywistyczne) to:
wartości
dobra
oceny
kryteria
Dobra, zwłaszcza w znaczeniu ekonomicznym, to:
produkty lub usługi uzyskane dzięki nakładom pracy, służące do zaspokajania potrzeb ludzkich
produkty uzyskane dzięki nakładom pracy, służące do zaspokajania potrzeb ludzkich
usługi uzyskane dzięki nakładom pracy, służące do zaspokajania potrzeb ludzkich
To, co określa, jak jednostka powinna reagować na sytuacje uważane za doniosłe dla niej samej i dla grupy, aby zachowywać się zgodnie z oczekiwaniami i nie popaść w konflikt z innymi członkami grupy - nazywane jest:
wzorem społecznym
wartością
dobrem społecznym
normą społeczną
Elementem polskiej kultury wywodzącym się z kultury antycznej NIE jest:
demokracja
teatr
filozofia
cyfra 1, 2, 3 itp.
Elementem polskiej kultury wywodzącym się z kultury judeochrześcijańskiej NIE jest:
demokracja
miłość jako wartość
prawa człowieka
szkolnictwo
Elementem polskiej kultury wywodzącym się z kultury celtycko-germańskiej NIE jest:
etos rycerski
inspiracje romantyczne
istnienie miast
Elementem polskiej kultury wywodzącym się z kultur pozaeuropejskich NIE jest:
cyfra 1, 2, 3 itp.
uprawa roślin
istnienie miast
łacina
Wzory, zasady, normy zwyczajowe przyjęte i obowiązujące w grupie społecznej stanowiącej część większej zbiorowości, odmienne od wzorów, zasad, norm zwyczajowych przyjętych przez ogół społeczeństwa to inaczej:
kultura alternatywna
kontrkultura
subkultura
Dyscyplina naukowa zajmująca się całościowym opisem i analizą kultur ludowych różnych społeczności i grup etnicznych to:
etnografia
archeologia
antropologia
kulturoznawstwo
Biologiczna nauka porównawcza o człowieku, jego pochodzeniu, rozwoju osobniczym i rodowym, zróżnicowaniu rasowym. Także dział filozofii rozpatrujący człowieka jako istotę społeczną, traktujący o jego powiązaniach ze światem kultury, z całokształtem wytworów społecznych działań ludzkich. Jest to:
etnografia
archeologia
antropologia
kulturoznawstwo
Ogół procesów, w ramach których następuje przekazywanie kultury z pokolenia na pokolenie to:
enkulturacja
inkulturacja
akulturacja
Wnoszenie pewnych elementów do pewnej kultury, a równocześnie przyswajanie z niej innych elementów, nie pozostających w sprzeczności z rodzimymi wartościami, normami, wzorcami to:
enkulturacja
inkulturacja
akulturacja
Proces przyjmowania przez jednostkę lub grupę społeczną kultury innej grupy społecznej, z którą dana jednostka lub grupa wchodzi w kontakt kulturowy, prowadzący do unifikacji wzorów kulturowych obu grup lub do przejęcia wzorów kulturowych jednej grupy przez drugą to:
enkulturacja
inkulturacja
akulturacja
Rozprzestrzenianie się i przenikanie elementów jednej kultury do drugiej, najczęściej na drodze zapożyczenia, czasem następujące równolegle z migracją, to:
dyfuzja kulturowa
konwergencja kulturowa
relatywizm kulturowy
Dyrektywa metodologiczna (założenie naukowobadawcze) zalecająca dostrzeganie swoistych cech badanej kultury, a nie widzenie jej przez pryzmat kultury, z której badacz się wywodzi; według tego założenia każda kultura jest tak samo istotna ze względu na swą niepowtarzalność. Jest to: